21
ŞUBAT 1920 CUMARTESİ
Mustafa
Kemâl, Sadrazam Ali Rıza Paşa’nın millî örgüt aleyhindeki 14.2.1920 tarihli
genelgesi nedeniyle, Harbiye Nazırı Fevzi (Çakmak) Paşa’ya şu telgrafı gönderir:
“...Memleketimizin işgal edilmiş parçalarından
düşmanların çekildiğini görmeden veya hiç olmazsa çekileceğine tam kanaat hasıl
olmadan, yerine getirilmeyen vaatlere gereğinden fazla önem vererek memleket
talihinin yegâne dayanak noktası bulunan Kuva-yi Milliye’yi dağıtmaya yönelik
girişimlerin tarihî sorumluluk derecesini Sadrazam Paşa Hazretlerinin lütfen etraflıca
düşünmelerini rica ederim. Hükûmetin Kuva-yi Milliye’yi ortadan kaldırma
taraftarı olduğunu bir an bile hatırımıza getirmek istemediğimizden, siyaset
gereğidir diye uygulanacak tedbirlerde her şeyden evvel Kuva-yi Milliye’nin dokunulmazlığını
düşünmenin, vatanın yüksek menfaatleri gereği
olduğu görüşündeyiz.” (a)
Mustafa
Kemâl’in, İstanbul’da bulunan Rauf (Orbay) Bey’e yazısı:
“...Hükûmete karşı kesin bir vaziyet almak zamanı
gelmiştir. Sadrazam’a ve Dahiliye Nazırı’na açıkça söylemek gerekirki, Kuva-yi
Milliye, sonuca kadar faaliyetine devam edecektir!”
Mustafa
Kemâl, Merzifon’da, Maraş için toplanan yardımın ulaştırılması ile ilgili bir
telgraf dönderir.(b)
Mustafa
Kemâl, Urfa’da Namık Bey’e Amerikalılara her türlü yakınlığın gösterilmesine
dair
bir
telgraf gönderir. (c)
Anzavur’un
800 adamı Yenice Bucağı’nı basar. Köprülülü Hamdi Bey’in, 26/27 Ocak gecesi
Akbaş Cephaneliğinden kaçırdığı cephane, Anzavur’un eline geçmemesi için havaya
uçurulur.
Teğmen
Şahin Bey, Fransız işgal kumandanına bir mektup göndererek, maiyetiyle birlikte
Antep’i hemen terk etmesini ister.
(a)
Harbiye
Nazırı Fevzi Paşa Hazretlerine
21/2/36
tarihli telgrafa cevaptır.
19/2/36
Şifreye takdim ettiğim arîzai cevabîye; bugünkü trenle hareket eden kurye
vasıtasiyle irsal kılınmıştır. İngiliz Mümessil-i Siyasîsinin taleb ettiği
hususat Ermeni kıtaliyle Yunanlılar da dahil olduğu halde mu‘telifîn
kuvvetlerine karşı tarafımızdan yapılan harekâtın heman ta‘tilinden ibarettir. Hiç
bir yerde Ermeni kıtali yapılmakta değildir. Maraş hâdisesinden bahsedilmek
mürad ediliyorsa orada Fransız askerleriyle beraber milletimize taarruz eden
Ermeniler katledilmiş olmayup bil‘akis Fransız askeri kendilerini terkedüp
çekildikten sonra İslâmlar tarafından mazhar-ı himaye ve şefkat olmuşlardır.
İzmir umum cephelerinde hergün kuvvet ve vesaitini tezyid ve taarruz
hazırlıkları icra ve mintaka, mıntaka tecavüzünde geri durmıyan Yunan
kuvvetleri karşısında ahzimevkı etmiş bulunan Kuvayi Milliyenin dağıtılması
arzu ediliyorsa böyle bir arzuya zat-ı devletlerinin muvafakat etmiş
olacaklarını zannetmiyorum. Son üç gün zarfında İzmir‘e bir piyade
alayiyle teçhizatı tekmil bir süvari alayının ve yirmidört adet yük
otomobiliyle külliyetli nakliye arabası ve 6 adet batarya ve birçok mühimmat
çıkarıldığı ve cephelere küllî miktarda cephane sevkedilmekte olduğu hakkında
bittabi malûmat-ı devletleri vardır. Urfa‘da dahi Fransızların mevcut
bilcümle Ermenileri tüfek ve mitralyözlerle teçhizederek İslâmlara karşı
vaziyet aldırmasından tevellüdeden hâdisenin bertaraf edilmesi bizim değil
Fransızların elindedir. Hakikat olarak arzederim ki milletimiz bilâsebep
hiçbir yerde hiçbir unsur-u ecnebiye mütecaviz değildir. İngiliz Mümessil-i
Siyasîsinin hükümetten vukubulan talebinde samimî ve hakikî bir (mana) olmaktan
ziyade zaman kazanmak için itidalkâr bir politika mündemiç olduğunu zanneder ve
memleketimiz aksam-ı meşgulesinden düşmanların çekildiğini görmeden veya hiç
olmazsa çekileceğine kanaat-i tâm hâsıl olmadan mevaid-i kâzibeye lüzumundan
ziyade atf-ı ehem olunarak talii memleketin yegâne noktai istinadı kalmış
bulunan Kuvayi Milliyeyi dağıtmağa matuf teşebbüsatın mes‘uliyet-i tarihiydi
derecesini Sadrazam Paşa Hazretlerinin lütfen nazar-ı teemmüle almaları için
rica ederim. Çünkü Müşarünileyhin tamim buyurdukları beyanname hiçbir vakit
öteden beri Kuvayi Milliyenin lüzum ve vücudu hakkında izhar ettikleri
samimiyetle kaabilitelif değildir. Hükûmet-i Seniyeyi dahilen ve haricen
kuvvetli göstermek için her türlü muavenet ve müzahereti vazifei vataniyye
addederiz. Ancak hükümetin Kuvayi Milliyeyi imha tarafdarı olduğunu bir ân bile
hatırımıza getirmek istemediğimizden icabat-ı siyasiyedendir diye tatbik
olunacak tedbirlerde herşeyden evvel Kuvayi Milliyenin masuniyetini düşünmek
menafü âliyei vataniye iktizasından olduğu mütalâasındayız. İhtiramat-ı
mahsusamızın kabulünü rica ederiz efendim.
Heyeti
Temsiliye namına
Mustafa
Kemal
(b)
Merzifon’da
Maraş için toplanan yardım
(21.
II. 1920)
3.
K. Kumandanlığına ve Sivas Heyeti Merkeziyesine gönderilen telgraf.
3.
K. K. Selâhattin Beyefendiye
1-
Merzifondan Maraş için ihzar olunan 600 liranın Maraş için Ziraat Bankasınca
kabul edilmediği Amasyadan bildirildi. Mezkûr meblâğın Sivas Heyeti Merkeziyesi
namına Ziraat Bankası vasıtasiyle irsali cevaben yazıldı. Vürudunda ahzi ve işarı
rica olunur efendim.
2-
3. K. K. Selâhattin Beyefendiye Maraş ve Elbistan Heyeti Merkeziyelerine
yazılmıştır.
Heyeti
Temsiliye namına
Mustafa
Kemal
(c)
Amerikalılara
her türlü yakınlığın gösterilmesine dair
(21.
II. 1920)
Urfada
Kuvayı Milliye Kumandanı Namık Beye
1-
Kuvayı Milliyemizin mücadele sahnelerinde bulunan Amerikalılar
memleketimizin muazzez misafirleri milletimizin kıymettar muhipleridir.
Kendilerinin en buhranlı zamanlarda huzur ve rahatlarının temin ve hayatlarının
masuniyeti tahtı tekeffülümüzde olduğundan bu bapta icap eden tedabirin
ittihazını ehemmiyetle tavsiye ederim.
2-
Amerikalılar ne zaman herhangi bir istikamette seyahat etmeyi isterlerse
hayatlarının masuniyeti için talep edecekleri muhafaza ve muavenet derhal
is‘af olunmalıdır.
3-
Hâli zanda bulunan Amerikalıların duçarı havf ve telâş oldukları anlaşıldığından
kendilerini teskin ediniz. Ve Kuvayı Milliyenin tahtı himayesinde bulundurunuz.
4-
Urfada General Allenby ile Kuvayı Milliyeyi tehdit eden itamhane Müdiresi
Amerikalı Miss Holmese dahi muhabbeti milliyemizin iblâğı ile icrayı nesayih
edilmesi muvafık olur.
5-
Ayıntabın cenubunda Fransız ve Ermeniler tarafından katledildiği evvelce
bildirilmiş olan Perry ve Johnson namındaki iki Amerikalının sureti katilleri
hakkındaki takibatı cariyenin ta‘miki ve vesaiki muteberanın cem‘ile tarafımıza
irsalini rica ederim.
Heyeti
Temsiliye namına
Mustafa
Kemal
Kaynakça:
1-
Utkan Kocatürk, Doğumundan Ölümüne Kadar Kaynakçalı Atatürk Günlüğü, Atatürk
Araştırma
Merkezi, Ankara, 2007
2-Erol
Mütercimler, Fikrimizin Rehberi, 2008
3-
Salih Karaoğlu, Kurtuluş Savaşı Destanı, 2010
4-Atatürk
Kültür, Dil Ve Tarih Yüksek Kurumu Atatürk Araştırma Merkezi, Atatürk’ün Tamim, Telgraf ve Beyannameleri
IV, 2006
Yorumlar
Yorum Gönder