26
OCAK 1920 PAZARTESİ
Maraş’ta
Fransızlara yapılan bir baskında çok sayıda silah ve cephane ele geçirilir,
Ermeni kilisesi yakılır.
Edremit
eski Kaymakamı Köprülülü Hamdi Bey’in (Köprülü Hamdi Bey olarak ta anılır) (Akbaş Kahramanı) 30 kişilik çetesi 26 Ocak gecesi,
Gelibolu’nun Akbaş mevkiinde bulunan silah deposuna bir baskın yaparak,
Fransa’nın Denikin’e göndermek üzere hazır beklettiği silah ve cephaneden 8.000
tüfek, 40 makinalı tüfek, 2.000 sandık cephaneyi kaçırarak Anadolu Yakasına
geçirirler.
Köprülü'lü Hamdi Bey,
baskın öncesinde gerekli incelemeleri yapması için Dramalı Rıza Bey’i
görevlendirmiştir. Rıza Bey, yerel köylü kıyafetleri ile bölgede bir hafta
kadar çalışmış, depodaki güvenlik önlemleri konusunda koğuşların yerleri, nöbet
noktaları, nöbet değişim saatleri, mevcut asker ve subay sayısını, telefon
hatlarını, sahilde kayıkların yanaşıp yükleme yapabileceği noktaları kapsamak
üzere gerekli incelemeleri yapmıştır.
Dramalı Rıza Bey’in Biga’ya döndüğü gün, Köprülü'lü Hamdi Bey ile baskın planı oluşturulmuştur. 18 Ocak 1920 tarihinde Lâpseki’ye adamlarıyla birlikte gelen Köprülü'lü Hamdi Bey, Mülkiye’den arkadaşı olan Kaymakam Hasan Basri Bey’le görüşüp yardımını istemiş, böylece depodan ele geçirilecek malzemenin nakliyesi için gerekli olan kayık ve motorlar sağlanmıştır. Dramalı Rıza Bey ise çevre köylerden, hem baskın hem de sevkiyatın hızlı bir şekilde yapılmasını sağlamak için adam toplamaktadır.
Baskın hazırlıkları esasen hilelere dayanan karmaşık bir harekat planına dayanmaktadır. Farklı iki koldan hareket eden Köprülü'lü Hamdi Bey ve Dramalı Rıza Bey, yöredeki eşkıyanın takibi izlenimi oluşturmuşlardır. Hatta Köprülü'lü Hamdi Bey’in iki adamı, asker kaçağı olarak yakalanıp Gelibolu Müstahkem Mevki Komutanlığına gönderilmiş, durumdan haberdar olan komutan Halit Bey de bu iki asker kaçağını Akbaş Cephaneliği’ne sevk etmiştir. Cephaneliğe sızma yönünden ikinci bir hareket de Köprülü'lü Hamdi Bey’in adamlarından olan Yüzbaşı Davut Bey’in, Akbaş’taki Türk Muhafız Birliği komutan yardımcısı süsü verilerek cephaneliğe gitmesidir.
Dramalı Rıza Bey’in Biga’ya döndüğü gün, Köprülü'lü Hamdi Bey ile baskın planı oluşturulmuştur. 18 Ocak 1920 tarihinde Lâpseki’ye adamlarıyla birlikte gelen Köprülü'lü Hamdi Bey, Mülkiye’den arkadaşı olan Kaymakam Hasan Basri Bey’le görüşüp yardımını istemiş, böylece depodan ele geçirilecek malzemenin nakliyesi için gerekli olan kayık ve motorlar sağlanmıştır. Dramalı Rıza Bey ise çevre köylerden, hem baskın hem de sevkiyatın hızlı bir şekilde yapılmasını sağlamak için adam toplamaktadır.
Baskın hazırlıkları esasen hilelere dayanan karmaşık bir harekat planına dayanmaktadır. Farklı iki koldan hareket eden Köprülü'lü Hamdi Bey ve Dramalı Rıza Bey, yöredeki eşkıyanın takibi izlenimi oluşturmuşlardır. Hatta Köprülü'lü Hamdi Bey’in iki adamı, asker kaçağı olarak yakalanıp Gelibolu Müstahkem Mevki Komutanlığına gönderilmiş, durumdan haberdar olan komutan Halit Bey de bu iki asker kaçağını Akbaş Cephaneliği’ne sevk etmiştir. Cephaneliğe sızma yönünden ikinci bir hareket de Köprülü'lü Hamdi Bey’in adamlarından olan Yüzbaşı Davut Bey’in, Akbaş’taki Türk Muhafız Birliği komutan yardımcısı süsü verilerek cephaneliğe gitmesidir.
Baskın tarihi olarak 26
Ocak 1920 gecesi seçilmiştir. Gecenin ileriki saatlerinde Dramalı Rıza Bey ve
30 kadar adamı Akbaş Cephaneliği garnizonunu basmıştır. Senegal’li sömürge
askerleri, hiç bir direniş göstermemişlerdir. Anadolu kıyısında bekleyen
vapurun çektiği mavna ve kayıklar Akbaş koyuna yanaşmış ve malzeme
yüklenmiştir. İngiliz devriye gemilerine yakalanmadan Anadolu kıyısına taşınan
malzeme bu kez kara üzerinden iç kesimlere sevk edilmiştir.
Esir alınan sömürge
askerleri Akbaş garnizonuna geri gönderilmiştir. Köprülü Hamdi Bey, İngiliz
komutana bir mektup bırakmış ve mektubunda garnizonu 200 kişiyle bastığını,
askerlerin direnme şansı olmadığını belirtmiştir.
Kaynakça:
1-
Salih Karaoğlu, Kurtuluş Savaşı Destanı, 2010
2-
Yorumlar
Yorum Gönder