23 MAYIS 1919 CUMA - Sultanahmet mitingi

23 MAYIS 1919 CUMA

Mustafa Kemâl Paşa Ankara’da bulunan 20. Kolordu Komutanı Ali Fuat Paşa’ya Samsun’a geldiğini, kendisiyle daha sıkı temasta bulunmak istediğini ve İzmir bölgesine dair alabileceği bilgiden haberdar edilmesini bildiren bir telgraf gönderir. 

“Samsun’a geleli beş gün oluyor. Zat-ı Âlinizle sıkı temasta bulunmak ve ahval ile sıhhat ve afiyetinizden ve İzmir havalisine dair daha kolaylıkla alabileceğimiz malûmattan civar kolordumuzun aksamı kâmilen Ankara’ya gelmeğe muvaffak olabilecek midir? Canik Livası’nın asayişi yolunda değildir. Üçüncü kolordu kumandanlığına beraberimizde gelen miralay Refet Bey Canik Müstakil Mutasarrıflığına vekaleten deruhte eylemiştir. Bir iki güne kadar Samsun’dan karargâhımla beraber muvakkat işim için Havza’ya gideceğim. Her halde Samsun’dan hareketimden evvel beni tenvir edecek bir telgraf namenize intizârın gözlerinizden öperim.”

Kâzım Karabekir Paşa’ya gönderdiği telgraf ile mitingler yapılarak İzmir’in işgalinin protesto edilmesini ister. “İtilaf hükümetlerinin duygularımız ve siyasi varlığımız aleyhinde İzmir’i Yunanlılara işgal ettirmek suretiyle başlayan haksız davranışlarına karşı her tarafta yapılan gösterilerin ve yapılan müracaatların arkası bırakılmayarak fiili netice alınıncaya kadar devam ettirilmesi ve her tarafta bu milli gösterilerin en iyi bir şekilde idare ettirilmesi fevkalade önemlidir. Hilafet, Saltanat ve milli bağımsızlık ancak ve ancak milletin bu heyecan ve üzüntüsünün layık olduğu nüfuz, genişlik ve şiddetle dışarı yansıtılmasına bağlıdır.”

23 Mayıs günü Sultanahmet’te 200 bin kişinin katılımıyla yapılan  mitingte Halide Edip (Adıvar) “Birincisi insanlık adalet ve esaslarına sadık kalmak, ikincisi herhangi bir şart altında olursa olsun, hiçbir kuvvete boyun eğmemek” konusunda katılımcılara yemin ettirir. Konuşmasını “Milletler dostumuz, hükümetler düşmanımızdır” diyerek bitirir. Padişah ile görüşmeye giden miting heyetine ise padişah “bağıralım fakat elimizi kaldırmayalım” tavsiyesinde bulunur. Bu mitinglerden rahatsız olan hükümet ilerleyen günlerde mitingleri yasaklar.Padişah ile görüşmeye giden miting heyetine ise padişah “bağıralım fakat elimizi kaldırmayalım” tavsiyesinde bulunur. Bu mitinglerden rahatsız olan hükümet ilerleyen günlerde mitingleri yasaklar.

57. Tümen komutanı Alb. Şefik (Aker) Bey, Genelkurmaya  çektiği telgrafta durumun ciddiyetini anlatarak çözümün Kuva-i Milliye hareketi oluşturmak olduğunu belirtiyordu.

20 Mayıs gecesi Alb.Bekir Sami (Günsav) Bey Bandırma’da, Çerkez Ethem’in eniştesi ile görüşerek, Bandırma ve Manyas bölgesinde toplayabildiği kadar Çerkes atlısını toplayıp Ethem Bey komutasında Manisa’ya göndermesini ister. Daha sonra Manisa’ya hareket eder. Yanında Alb. Kazım (Özalp) Bey, Vasıf (Çınar) Bey, Karaosmanizade Hamdi Bey, Ödemişli avukat Hamit Şevket Bey (İnce) vardır. Yolda Manisa’nın işgal haberi gelince Akhisar’a geçmeye karar verir ve telgraf çekerek, Manisa’da bulunan tüm silah ve cephanelerin Salihli’ye gönderilmesini emreder.

23 Mayıs günü Foça Yunanlılar tarafından işgal edildi.

Kaynakça:

1-Kaynakçalı Atatürk günlüğü, http://atam.gov.tr/wp-content/uploads/KAYNAKÇALI- ATATÜRK-GÜNLÜĞÜ1.pdf
2-https://www.samsun2019.com.tr/icerik/78/ataturkun-samsun-gunleri/
3-Erol Mütercimler, Fikrimizin Rehberi, 2008
4-Alev Coşkun, Kuvâ-yı Milliyenin kuruluşu, 1996