Ahmet Kemal Bey (Kara Kemal)

Ahmet Kemal Bey (Kara Kemal)

Olayları daha iyi anlayabilmek için, Mustafa Kemal Paşa'nın Samsun'a çıkmadan önce İstanbul'da kendisi ile birlikte çalışan ve destek verenleri tanımakta yarar vardır.

Kesin bir bilgi olmamakla birlikte kendisinin mahkemelere verdiği bilgilerden yola çıkarak 1875 veya 1876 doğumlu olduğu sanılmaktadır. II. Meşrutiyet öncesinde posta idaresinde müsevvit (posta müdürünün müsvedde yazılarını temize çeken memur) olarak çalışmıştır. Meşrutiyet sonrasında da çeşitli yerlerde posta memurluğu görevinde bulunmuş, Serez postanesinde (günümüzde Yunanistan sınırları içerisinde) çalışırken kendisi gibi posta memuru olan Talat Bey ile tanışmıştır.  

İttihat ve Terakki Partisinin 1909 yılında Selanik’te yapılan kongresine İstanbul delegesi olarak katılmış ve bu kongrede Ziya Gökalp, Mustafa kemal gibi kendisinin de yıldızı parlamıştır. Çevresinde “Kara Kemal” veya “küçük efendi” (partide “büyük efendi” Talat Paşa’dır) lakapları ile tanınmış ve partinin ileri gelenleri arasında yer almıştır. Talat Bey’e olan bağlılığı nedeniyle, 1912 kongresinde Talat Paşa tarafından partinin en önemli karar organı olan parti merkezi umumi üyeliğine seçilmiştir. Bu noktadan sonra çok daha etkin rol oynamış, 1913 yılında yapılan kongrede parti genel merkezine Talat Bey’in istediği kişilerin seçilmesini sağlamıştır.

1’nci Dünya Savaşı’nda İaşe Nazırı olarak görev yapmış, ülke ekonomisini millileştirmek için yerli sermayeye dayalı şirketler kurmuş ve esnafı örgütlemiştir. Ancak bu görev esnasında yaptığı yolsuzluklar nedeniyle kendisini sevmeyenlerin olduğu belirtilmektedir. Mondros ateşkes antlaşmasından sonra Kara Vasıf Bey ve Baha Sait Bey ile birlikte, Millî Mücadele'ye silah, cephane ve subay kaçırılmasında önemli rol oynayan Karakol Teşkilatı'nın kurucularından birisi olmuştur. 16 Mart 1920 tarihinde İstanbul’un işgali ile birlikte tutuklanmış ve önce Bekirağa Bölüğü’ne oradan da Malta’ya sürgüne gönderilmiştir. Malta adasına sürülen en tehlikeli 12 kişi arasında nitelendirilmesine karşın ada hapishanesinden 15 arkadaşı ile birlikte kaçmayı örgütlemiş ve başarmıştır.

Malta’dan İstanbul’a döndükten sonra İstanbul'da İttihat ve Terakki Partisi'nin yeniden canlandırılmasına öncülük etmiştir. Bunun üzerine Mustafa Kemal kendisiyle 16 Ocak 1923 günü İzmit’te görüşmüş ve memlekette artık tek bir teşkilat olduğunu ve onun da Anadolu ve Rumeli Müdafa-i Hukuk Cemiyeti olduğunu, herkesin bunun çatısı altında toplanması gerektiğini söylemiştir. Kara Kemal de bu sözlere onay vermiştir. Kara Kemal bu görüşmeden 3 ay sonra İstanbul’da toplanacak son İttihat ve Terakki Kongresi’nin hazırlıklarına girişmiş ve kongre, 12-13 Nisan 1923’te toplanmıştır. Bu kongrede Temmuz 1923’te gerçekleşecek seçimlere bağımsız bir parti olarak seçimlere katılmama, Mustafa Kemal’in adaylarını destekleme kararı alınır, ancak 9 maddelik bir seçim programı hazırlanır. Mustafa Kemal, daha sonra kendisine sunulan programı reddetmiş ve İttihatçılardan siyasetin dışında kalmalarını istemiştir. Bunun üzerine İttihatçılar tek tek Müdafaa-i Hukuk Grubu listesinden seçimlere girip milletvekili olmuşlardır. 1924’te Türkiye’nin ilk muhalefet partisi Terakkiperver Cumhuriyet Fırkası kurulduğunda Kara Kemal liderliğindeki eski İttihatçılar bu partiyi desteklemişlerdir.

1926’da Mustafa Kemal Paşa’ya suikast girişimi davasında Terakkiperver Fırka ve İttihatçılar bu girişimde rol almakla suçlandılar. Terakkiperver Fırka mebusu 6 kişi İzmir’de asıldı, Kara Kemal için gıyabında idam kararı verildi. Bir süre kaçak hayatı yaşadı. İstanbul’da saklandığı ev basıldığında 27 Ağustos 1926 günü öldürülür ve daha sonra intihar ettiğine dair uydurma haberler yapılır. Türk Halkı Kara Kemal’i, Kemal Tahir’in “Kurt Kanunu” adlı romanının baş karakterlerinden biri olarak tanımıştır.

Kaynakça:

1-Somer Alp Şimşeker, İttihat ve Terakki Cemiyeti'nin ekonomi politikalarında topyekün harbin etkisi ve Kara Kemal Bey'in yeri, Yüksek Lisans Tezi, İstanbul, 2014.
2-Ercan Tatar, Milli İktisat ve Kara Kemal, Yüksek lisans tezi, İzmir, 2007
3-https://tr.wikipedia.org/wiki/Kara_Kemal