11 HAZİRAN 1921 PAZAR

11 HAZİRAN 1921 PAZAR

 

Müdafaa-i Hukuk Grubu Talimatnamesi’nin Tamimi

(Haziran 1921)

―Anadolu ve Rumeli Müdafaa-i Hukuk Grubu Başkanı Mustafa Kemal Paşa tarafından taşra şubelerine gönderilen ve bu grubun görev ve yetkilerini kapsayan talimatnamedir:

1- Türkiye Büyük Millet Meclisi‘nde ―Anadolu ve Rumeli Müdafaa-i Hukuk Grubu unvanını taşıyan bir grup teşkil edilmiştir. Bu grubun umde-i asliyesini tesbit eden madde-i esasiye şudur:

Türkiye Büyük Millet Meclisi‘nde müteşekkil ―Anadolu ve Rumeli Müdafaa-i Hukuk Grubu’nun umde-i esasiyesi mücadele-i hazıra bidayetinden beri Erzurum ve Sivas Kongrelerinde tesbit ve son İstanbul Meclis-i Mebusanı ile Büyük Millet Meclisi tarafından da kabul ve teyit olunup âmal-i millînin zübdesi bulunan Misak-ı Millî esasatı dairesinde memleketin tamamiyeti ve milletin istiklâlini temin edecek sulh ve müsalemeti istihsal eylemektir.

2- Grup, bu gaye-i mukaddesenin istihsali için milletin bilumum kuvve-i maddiye ve mâneviyesini icap eden hedeflere tevcih ve istimal edecek ve memleketin resmî ve hususî bilumum teşkilât ve tesisatını bu maksad-ı esasiyeye hadim kılmaya çalışacaktır. Grup, bu gaye-i milliyenin istihsaline çalışmakla beraber devlet ve milletin teşkilâtını Teşkilât-ı Esasiye Kanunu dairesinde şimdiden peyderpey tebit ve ihzara sa‘yedecektir. Grup nizamname-i dahilisi mucibince Grup Heyet-i İdaresi umumî kongrenin inikadına kadar aynı zamanda bilumum Anadolu ve Rumeli Müdafaa-i Hukuk Cemiyeti‘nin idare-i merkeziyesi vazifesini ifa edecektir.

3- Grup heyet-i umumiyesince rey-i hafi ile intihap edilen reislerle heyet-i idare azasının isimleri berveçhi âtidir:

Reis Mustafa Kemal Paşa, Reis Vekili Şeref Bey, İdare Reis Vekili Şevket Bey Sinop; azalar: Emin Bey Canik, Mahmut Esat Bey İzmir, Mustafa Necati Bey Saruhan, Kılıç Ali Bey Antep, Vehbi Bey Karesi, Zekâi Bey Adana, Avni Bey Saruhan, Muhiddin Baha Bey Bursa, Mazhar Bey Üsküdar, Osman Nuri Bey Bursa, Rifat Bey Kayseri, Hamdi Bey Trabzon.

4- Heyet-i Vekile‘nin 27-28 temmuz, sene 336 tarih ve 59/1 numaralı kararı üzerine mahallî rüesay-i memurin-i mülkiyenin taht-ı riyasetlerinde bulundurulmasını mucip esbap zail olduğundan heyet-i merkeziyeler ve heyet-i idareler cemiyetin Sivas Kongresi‘nin tesbit ettiği nizamnamesi mucibince müntahap reislerin taht-ı riyasetlerinde ifay-i vazife-i milliyeye devam edeceklerdir. Bu hususta İcra Vekilleri Heyetince de icabedenlere tebligat yapılmıştır. Heyet-i merkeziye ve Heyet-i İdarelerde noksan bulunan riyaset mahallerine ve âzalıklara münasip zevat intihap olunmalıdır.

5- Müdafaa-i Hukuk Heyet-i merkeziyeleri grup heyet-i idaresiyle irtibat ve münasebette doğruca Ankara‘daki Müdafaa-i Hukuk Grupu‘nunda reisi bulunan Türkiye Büyük Millet Meclisi Reisi ile muhabere edeceklerdir. Kazalar heyet-i idareleri kaza heyet-i idareleriyle muhabere edeceklerdir. Zaruret olmadıkça bu silsileye riayet lâzımdır.

6- Anadolu ve Rumeli Müdafaa-i Hukuk Cemiyeti‘nin kendi zade-i mücahedesi bulunan Hükümet-i Milliye teşkilâtına ve hükümetin icraatına nufuz-i hükümeti tamamen muhafaza ve sıyanet maksadiyle müdahaleden ihtiraz olunmalı.

Cemiyetin hükümeti takviye ve milleti tenvir ve irşat suretiyle ifa edeceği hidemat hakkında nizamnamede müsarrah hususattan başka icab-ı hale göre vuku bulacak tebligat ve talimat dairesinde hareket olunacaktır.

7- Cemiyetin kudreti başlıca bir noktadır. O da fazilettir. Binaenaleyh her türlü harekette şiarımızın fazilet olması lüzumunu ehemmiyet-i mahsusa ile hatırlatırım.

8- Nizamname mucibince her ferd-i müslimin âza bulunduğu cemiyetimizin fazilet ve uhuvvet-i mütekabile ve hubb-i istiklâl esaslarına müstenit teşkilâtının bütün milletin tesanüdünü teminen daha mükemmel ve muntazam bir hale isali ve heyet-i merkeziyelerce kaza heyet-i idarelerinin ve kaza heyet-i idarelerince nahiye heyet-i idarelerinin bir an evvel ikmal-i teşkilâtı ve heyetleri teşkil eden reis ve âza isimlerinin defter-i mahsuslarının tesbiti lâzımdır.

— İşbu talimatname tamimen Anadolu ve Rumeli Müdafaa-i Hukuk Cemiyeti bilumum livalar heyet-i merkeziyelerine yazılmış ve Heyet-i Vekileye de takdim edilmiştir.

Türkiye Büyük Millet Meclisi Reisi

Mustafa Kemal

Vakit: 11. 6. 1921

 

Kaynakça:

1-Atatürk Kültür, Dil ve Tarih Yüksek Kurumu Atatürk Araştırma Merkezi, Atatürk’ün tamim, telgraf ve beyannameleri IV, 2006

Yorumlar