12 NİSAN 1921 ÇARŞAMBA
Mustafa Kemal, Yunan
ordusunun Anadolu’daki zulümlerini protesto etmek üzere, Türkiye Büyük Millet
Meclisi adına insanlık âlemine bir bildiri yayınlar:
“...Türkiye Büyük
Millet Meclisi adına, bu faciaları bütün insanlığın ders alıcı bilgisine arz
eder ve bedbaht vatan parçalarımıza ve namus ve bağımsızlığını savunma gibi
mukaddes bir görevi yerine getirmekte olan milletimize lâyık görülen bu
zulümleri uygarlık âlemi önünde üzüntü ile protesto ederim”. (a)
Mustafa Kemal, 12.
Kolordu Komutanı Albay Fahrettin (Altay) Bey’e II. İnönü Zaferi’nden sonra
düşmanı takipte gösterdiği başarı dolayısıyla bir tebrik telgrafı gönderir. (b)
Refet Paşa’nın komuta
ettiği Aslıhanlar Savaşı sona erer. Mustafa Kemal, II. İnönü Zaferi’nden sonra
düşmanı takipte gösterdiği başarı sebebiyle Güney Cephesi Komutanı Refet Paşa’ya
bir tebrik telgrafı gönderir. (c)
Mustafa Kemal, Sovyet
Hükûmeti’nin Yunanlıların yaptığı katliamlardan kurtulabilenlere verilmek üzere
Hilâliahmer (Kızılay)’e otuz bin altın ruble bağışta bulunması nedeniyle Sovyet
Elçisi Budu Medivani’ye bir teşekkür yazısı gönderir:
“...Ana toprağını
savunan milletimizin idare ettiği bu harbe gösterdiğiniz ilgiden dolayı
bilhassa pek bahtiyarım. Yunanlıların kaçarak geri çekilmeleri esnasında yaptıkları
hasar ve zulümler, insanlığın vicdanını isyan ettirecek niteliktedir”. (d)
Mustafa Kemal, II. İnönü
Zaferi’ni kutlayan Afgan Elçisi Ahmet Han’ın telgrafına teşekkür cevabı
gönderir. (e)
(a)
Yunan zulumlerine dair
insanlık alemine beyanname
12. IV. 1921
İzmir‘in yevmi işgalinden
beri imhakâr bir sel halinde ayak bastığı bütün aksamı memleketi yakıp yıkan ve
ahalii islamiye hakkında envai mezalim irtikâp eyleyen Yunan ordusu, bütün
hukuku beşer ve uhudu harbiyeyi ayaklar altına alarak, hattı harp üzerinde
yakalanan esirlerimizin süngü ile gözlerini oymak, gayri muharip kadın, erkek
ahalii İslâmiyeyi katliam eylemek, ahalii mezkûreye ait emval, eşya ve
hayvanatı yağma ile ricatlerinde beraber götürmek, islâm kadının namuslarına
tecavüz eylemek, büyük küçük pek çok köy ve kasabalarımızı ve çiftlikleri
tahrip ve ihrak etmek, bu meyanda meabidi İslâmiyeyi ve Türkler için pek
muhterem bir yadigârı tarihi olan Söğüt‘teki Ertuğrul Gazi türbesini dinamitle
berhava eylemek gibi cinayet ve fecayii tatbik ve icrada asla kusur etmemiştir.
Beşeriyeti hazıra için
ebedi bir leke mahiyetinde bulunan ve Türkün imanı müdafaasına müstesna bir
kudreti mukavemet ilâve eyleyen bisilsilei melanetin şimdiye kadar vesaike
müsteniden tesbit edilebilen netayici melfuf bir numaralı zeyilde gösterilmiştir.
Maruzu fecayi olarak
elyevm düşmandan kurtarılmış olan aksamı vatanın bu tecavüzat yüzünden
arzeylediği en son manzara o kadar elimdir ki, ilk İzmir fecayiini tetkik eden
Heyeti Beynelmileliye tarafından vukuuna şehadet edilen hadisat, bunun yanında
ehemmiyetsiz kalır. Türkiye Büyük Millet Meclisi namına işbu fecayii bütün beşeriyetin
nazarı ibreti ıttılaına arzeder ve bedbaht aksamı vatanımıza ve namus ve
istiklâlini müdafaa gibi mukaddes bir vazifeyi ifa etmekte olan milletimize
reva görülen bu mezalimi enzarı medeniyet önünde teessürle protesto eylerim.
12/4/37
Büyük Millet Meclisi
Reisi
Mustafa Kemal
Zeyl
1- Mahalli
kumandanlığının 28 Mart 37 tarihli raporundan: düşman Kandra civarında Hoca
köyünü işgalle ahaliye işkence yapmıştır.
2- Mahalli
Kumandanlığının 29 Mart 37 tarihli raporundan: Düşman Kaymana nahiyesinde
birçok köyleri yakmıştır. Akçay köyünü ihrak ederek ve Feyziye köyünün
ahalisini ve hayvanlarını sürüp götürmüştür.
3- Cephe
Kumandanlığının 30 Mart 37 tarihli raporundan: Nazilli‘deki tekmil islâm
erkeklerini toplamakta ve eline geçenleri mahv ve itlaf eylemekte oldukları
muharrer olup baladaki rapor muhteviyatı bu haberde teeyyüt eyliyor.
4- Mahalli
Kumandanlığının 31 Mart 37 tarihli raporundan: İzmit mıntakasında asker
kıyafetiğle Rum ve Ermeniden müteşekkil düşman, efradı ahalinin emvalini
soyarak arabalarla geriye taşımışlardır.
5- Cephe
Kumandanlığının 31 Mart 37 tarihli raporundan: Düşman Söyüt ve Bozöyüğü
yakmaktadır.
6- Mahalli
Kumandanlığının 1 Nisan tarihli raporundan: Düşman Afyonkarahisarında ahaliye
pek çok zulüm ve işkence yapmakta ve kadınların namuslarına taarruz etmektedir
7- Mahalli
Kumandanlığının 4 Nisan tarihli raporundan: Dün akşama doğru Afyonkarahisarı
istikametinde ricat eden düşman Sülünlü ve Karaarslan istikametinde geçtiği
yerlerdeki bütün büyük çiftlikleri yakmıştır.
8- Mahalli
Kumandanlığının 4 Nisan tarihli raporundan: Düşman İzmit mıntıkasından firar
ederken civar köyleri kamilen yakmaktadır.
9- Cephe
Kumandanlığının 9 Nisan tarihli raporundan: Söğüt ile Bilecik arasındaki İslâm
köyleri ve camileri kamilen yakılmış ve Bilecik kasabası da yakılmıştır. Düşman
Söğütten çekilirken Ertuğrul Gazi Hazretlerinin türbesini bomba ile tahrip
ettiği anlaşılmıştır.
10- Cephe
Kumandanlığının 5 Nisan tarihli raporundan: Yunanlılar süvarimizin tesir ve
takibi haricinde geçtikleri ekseri köyleri yakıp yağma etmekte ve genç ihtiyar
bütün köylüleri feci bir surette Şehit etmektedir. 4 Nisanda da Yenişehir
ovasında on kadar köyü yakmakta idi.
11- Mahalli
Kumandanlığının 5 Nisan tarihli raporundan: Düşman Karahisardaki dükkanları
yağma etmekte ve çekildiği köylerin bütün eşya ve mevaşisini sürüp
götürmektedir.
12- Mahalli
Kumandanlığının 5 nisan tarihli raporundan: Düşman Afyonkarahisar mıntıkasında
Mecidiye köyü ve bu civardaki bütün çiftlikleri yağma etmiş ve bütün vesaiti
nakliyelerini beraber götürmüştür.
13- Mahalli
Kumandanlığının 5 Nisan tarihli raporundan: İzmit mıntıkasında düşman geçtiği
köylerin kısmı azamini yakmıştır.
14- Bahriye dairesinin
2 Nisan tarihli tezkeresinden : Kefken adası civarında bir Yunan torpidosu
tarafından vuku bulan taarruzla kayıklar imha edilmiştir.
15- Dahiliye
Vekâletinin 2 Nisan tarihli tezkeresinden: Düşman Bilecik, küplü taraflarında
ahalii islâmiyeye mezalim ve şenaatin derecei azamini yapmaktadır.
b) Bir düşman müfrezesi
Küplü kariyesinden cebren iki yüz lira almıştır.
c) Bilecik civarındaki
ahalii islamiye Yunan zulmünden kurtulmak için dağlara firar etmiştir.
d) Bilecik‘te
Yunanlılar birçok gençleri katl ve kadınları depolara hapsederek envai şenaat
ve mezalim icra eylemişlerdir.
h) Bileciğin kısmı
azamı ihrak edilmiştir. Yenişehir‘de düşman mahalli müftüsünü şehit etmiştir.
16- Mahallinde teessüs
eden hükümeti merkeziyenin işarına matuf Dahiliye Vekâletinin 6 Nisan tarihli
tezkeresinden: Bilecik kasabasının hemen tamamı ve çarşının umumu Yunanlılar
tarafından yakılmıştır. Ahali ekmeksiz ve tuzsuz kalmıştır.
17- Dahiliye
Vekâletinin 23 Mart tarihli tezkeresinden: Marmara mıntıkasında (Durullu)
garbındaki üçyüz neferlik Yunan müfrezesi Orhangazi‘yi işgal ile islam
gençlerini katle başlamışlardır. Bursa ve havalisinde eşrafı mahalliye esir
edilerek İzmir‘e sevkolunmaktadır. (Çelinger), Piyolar, Yeniköy ve Ortaköy
ahalii İslâmiyesi katliama maruz kalarak dağılmışlardır.
18- Mahalli
Kumandanlığının işarına nazaran İnönü muharebe meydanının sağ cenahında Gündüz
Beyde düşmana esir olan onüç nefer Yunanlılar tarafından gözleri oyulmak ve şakaklarından
süngülenmek suretiğle şehit edilmişlerdir.
(b)
12. Kolordu Kumandanı Albay
Fahrettin Altay Bey’e telgraf
12. IV. 1921
12. Kolordu Kumandanı
Fahrettin Beyefendiye
Yorulmak bilmeyen bir
azimle tarihe ve bize parlak misaller ilâve eyleyen uzun ve yorucu yürüyüşlerle
düşmanı bilâ fasıla takip ederek meydan-ı muharebeye yetişen 12. Kolordu
kıtaatının düşmanın kat‘i hezimetini ispat eden Dumlupınar Meydan Muharebesinde
pek büyük bir şeref hissesi olduğunu kemal-i şükranla yadederek ve zat-ı
âlileri ile kumandanız altındaki kahraman kıtaatı tebrik eylerim efendim.
Büyük Millet Meclisi
Reisi
Mustafa Kemal
(c)
Dumlupınar Zaferi
üzerine çekilen telgraf
12/13. IV. 1921
Cenup ordusu Kumandanı
Refet Paşa Hazretlerine
İnönü meydan
muharebesinde silâhlarımızın kazandığı parlak zaferi Dumlupınar meydan
muharebesinde ruchanı irade ve idarenizin temin ettiği ikinci ve parlak zafer
itmam etti. Cinayet ve hıyanetinin ilk cezalarını çekmeğe başlıyan Yunanistan‘a
karşı Anadolunun eski gaza ufukları üstünde ukabı zaferimiz ateşten iki kanad
açtı. Ecdad topraklarında iki uzun seneden beri müfsid, muğfil bir mütareke ile
silâhlarından tecrid ve ölüme mahkûm edilmiş milletimiz aleyhine fasılasız bir
yangın ve kıtal siyaseti takip eden, en mamur memleketlerimizi harabeye çeviren
düşmanın başı boş bırakılmış haydut sürüleri yüzlerini döndürdüler. Ordumuz gök
gürültülerini andıran pür velvele ve heybetle sahnei tarihe yeniden çıktı. Başkalarının
zaferinden doğmuş ve başkalarının zaferiyle büyümüş tufeyli düşmanı, ana
topraklarımızdan büsbütün tard edecek meşiyyei muzafferanenizin yollarına
gözlerim dikilmiş, size ve üstadane sevk ve idareniz altında ruhu ecdadı mağrur
eden bir kahramanlıkla çarpışan bütün kumandan ve silâh arkadaşlarınıza mesud
ve müftehir tebriklerimizi gönderiyorum.
Türkiye Büyük Millet
Meclisi Reisi
Mustafa Kemal
(d)
Türk - Rus dostluk
tezahürü dolayısıyla gönderilen yazı
12. IV. 1921
Mümessil Efendi
Zaferimizin istihlâs
ettiği aksamı vatanda Yunan katliamlarından kurtulabilenlere verilmek üzere
Hilâliahmere teberru edilen otuz bin altun rubleden dolayı teşekküratı
mahsusamı takdim ederim.
Haris Emperyalistlerle
Rum vahşetinin en müdhiş felâkete sevk ettiği bu bedbahtlığa karşı Sovyet
Rusyasının bu hareketi âlicenabane ve insaniyetkâranesi bütün milletimiz
tarafından tamamen takdir edilecektir. Ana toprağını müdafaa eden milletimizin
idare ettiği bu harbe gösterdiğiniz alâkadan dolayı bilhassa pek bahtiyarım.
Yunanlıların ricatları esnasında ika ettikleri haşarat ve fecayi vicdanı beşeriyyeti
isyan ettirecek bir mahiyettedir.
Yunanlıların son
taarruzları esnasında ve nihayetinde irtikâp ettikleri cinayatın hükümeti
metbuanıza tebliği ve en vasi mikyasta neşrini temin ederseniz minnettarınız
olurum.
Ordumuzun bütün düşmanlara
çalacağı muzafferiyeti karibe ve tammemiz için temenniyatınızı fali hayır ad
ile ihtiramatı faikamın kabulünü rica ederim.
Türkiye Büyük Millet
Meclisi Reisi
Mustafa Kemal
(e)
Hopa’ya gelen Afgan
Sefirinin İnönü ve Dumlupınar Zaferlerini tebrikine verilen cevap
12. IV. 1921
Efgan Heyeti Reisi
Sultan Ahmet Han Hazretlerine
Memleketimize vusul ve
teşrifinizi ve orduyu islâm tarafından düşmanlarımıza karşı ihraz edilen büyük
muzafferiyetten mütevellit memnuniyet ve tebrikâtımızı bize iblâğ eden
telgrafnamenizi aldık. Kahraman askerlerimizin zulüm ve melanet kuvveti olan
Yunanlılara karşı kazandığı muvaffakiyet ne kadar mucibi hazzımız olmuşsa dini
mübini islâmın en kavi bir rabıtaı uhuvvetle kendisine rapt ettiği Efganistanın
selâm ve muhabbetini bize getiren ve iki kardeş memleket arasında doğrudan
doğruya tesisi münasebet etmek imkânı mesudiyetini hasıl eden heyeti aliyenizi
vatan toprağında kabul etmek o kadar mucibi fahrü memnuniyetimiz olmuştur. Garp
ve Cenup cepheleri Kumandanları İsmet ve Refet Paşalara tebriklerini derhal
tebliğ etlik.
Cenabı haktan tazarru
ve niyaz ederiz ki heyeti aliyenizin memleketimize ayak basması ve iki dost ve
kardeş memleketi yekdiğerini rabta vasıta olması memleketlerimizin istikbali
için daimi bir sebebi hayır ve saadet olsun.
Türkiye Büyük Millet
Meclisi Reisi
Mustafa Kemal
Kaynakça:
1-
Utkan Kocatürk, Doğumundan Ölümüne Kadar Kaynakçalı Atatürk Günlüğü,
Atatürk Araştırma Merkezi, Ankara, 2007
2-Erol
Mütercimler, Fikrimizin Rehberi, 2008
3-Atatürk
Kültür, Dil ve Tarih Yüksek Kurumu Atatürk Araştırma Merkezi, Atatürk’ün
tamim,telgraf ve beyannameleri IV, 2006
4- Salih Karaoğlu, Kurtuluş Savaşı Destanı,
2010
Yorumlar
Yorum Gönder