18 AĞUSTOS 1919 PAZARTESİ - Telgraf ve posta haberleşmesinin önemi

18 AĞUSTOS 1919 PAZARTESİ

Mustafa Kemâl, Şarkî Anadolu Müdafaa-i Hukuk Cemiyeti Merkez Heyetlerine gizli yazı ile Telgraf ve posta haberleşmesi konusunun önemini hatırlatır:

“..Telgraf ve posta haberleşmesini temin etmek, Cemiyetimiz için hayat veya ölüm meselesidir. Bu maksadın elde edilmesi için, tereddüt etmeksizin en etkili çareye başvurulması gerekir”.

Mustafa Kemâl ayrıca yayınladığı gizli bir emir ile, haberleşme konusunun bir hayat-memat meselesi olduğunu, bunun için en etkili çarelere başvurulması gerektiğini,  gerekirse telgraf merkezlerinin halk tarafından işgal edilmesini ve Genel Müdür Refik Halit’in görevden alınarak divan-ı harbe verilmesini bildirir.(a)

(a)

Hükümetin Posta ve Telgraf Muhaberesinin men’ine karşı alınacak tedbirler

Müdafaai Hukuk Cemiyeti Erzurum Heyeti Merkeziyesine

Mahremdir. Erzurum 18.8.35

1- Hükümeti merkeziye milli teşebbüslere mani olmak için ittihazı tedabirde israr ediyor. Bu israrın kendi zaaflarını tezyid etmekte bulunduğuna şüphe yoktur. Ancak Posta ve Telgraf Başmüdürü Refik Halit Beyin ötedenberi milli cemiyetlerimiz merakizi beynindeki muhabereyi men için telgraf müdürlerine emirler verdiği malûmdur. Son zamanlarda bu hususta kati bir takım talimat ita ve bazı memurları azil suretile tehdit eylemesi müessir olmıya başlamıştır. Yalnız telgraf muhaberatı değil posta müraselatı dahi kontrol altına alınmıştır.

Ordunun dahi muhaberatımıza muaveneti his olunduğundan onun da takyidi muhaberatı için Harbiye Nezaretince müdahelât vuku bulmuştur.

Milli cemiyetler muhaberatı ve bu suretle Heyatı muhtelife beynindeki irtibat munkati olmuştur. Bu hal devam ederse teşkilâtı milliyemizin taazzuv imkânı selbedilmiş olacak ve zamanında cemiyet vazifei milliye ve vataniyesini ifaya muktedir olamıyacaktır. Bu sebeple telgraf ve posta muhaberatını temin etmek cemiyetimiz için hayat ve memat meselesidir. Bu maksadın istihsali için bilâtereddüt en müessir çareye tevessül lâzımedendir.

2- Bu hususta varidi hatır olan cihet bilcümle telgraf merakizi bilhassa büyük tevzi merkezleri ciheti askeriyenin gayri mahdut müzaheretile ahali tarafından işgal olunarak Refik Halit Beyin harekâtı vakıası cinayet olduğundan Divanı harbe verilmek üzere derhal azlini ve kongre beyannamesini çektiği için azledilen Sivas Başmüdürile merkez müdürünün iadei memuriyetlerini ve Müdafaai Hukuk cemiyetlerinin ücreti mukabilinde çektikleri telgraflarının ve posta ile olan muhaberelerinin en mukaddes ve mübrem vazife telâkki edilmesi lüzumunun Telgraf müdürlerine tebliğini Hükümeti Merkeziyeden talep etmektir ve talep edilen hususatın temin edildiğine maddeten kanaat hasıl oluncaya kadar bilcümle muhaberatı tatil eylemektir. Bu halde yalnız Heyeti Temsiliye‘nin beis göremiyeceği makamatla muhabereye müsaade olunur.

3- İkinci maddede zikrolunan hareket ki millet tarafından bir grev mahiyetindedir, oraca nasıl mütalâa buyurulur, imkânı tatbiki ne derecededir, bu bapta daha makul ve fakat maksadı temin edebilecek müessir başka bir tedbir varidi hatırmıdır, bu hususta Müdafaai Hukuk cemiyeti heyeti merkeziye ve idarelerinin dahi rey ve mütalâası alınarak serian cevap ita buyurulmasını rica ederim.

4- İşbu telgrafname bilcümle merakize yazılmıştır, vurud edecek rey ve mütalâalara göre ittihaz olunacak tedbir takarrür ettirilecektir.

5- Bu tezkerenin cevabının yirmi dört saat zarfında irsaline himmet buyurulmasını hasseten rica ederim efendim.

―kumandanlara aittir.

M. Kemal

(Heyeti Temsiliye mühürü)

Kaynakça:

1-Kaynakçalı Atatürk günlüğü, http://atam.gov.tr/wp-content/uploads/KAYNAKÇALI- ATATÜRK-GÜNLÜĞÜ1.pdf

2-Erol Mütercimler, Fikrimizin Rehberi, 2008

3- Salih Karaoğlu, Kurtuluş Savaşı Destanı, 2010

4- Atatürk Kültür, Dil Ve Tarih Yüksek Kurumu Atatürk Araştırma Merkezi, Atatürk’ün Tamim, Telgraf ve Beyannameleri IV, 2006