Çanakkale Savaşı'nda Kazım İnanç – Mustafa Kemal arasında geçen tarihi diyalog

Anektod: Çanakkale Savaşı'nda Kazım İnanç – Mustafa Kemal arasında geçen tarihi diyalog

Çanakkale Savaşında 19. Tümen Komutanlığının bağlı olduğu 5'nci Ordu'nun  kurmay başkanı Kazım Bey idi. (Ordu komutanı Liman Von Sanders) İşgal kuvvetlerinin 6 Ağustos 1915 günü Suvla Koyu’na yaptıkları yeni çıkarma cephede ciddi ve telikeli sorunlara yol açmış idi. Albay Mustafa Kemâl sık sık durumun ciddiyetini telefonla Kuzey Grubu Komutanlığı’na bildiriyordu. Durumu 5'nci Ordu Kurmay Başkanı Yb. Kazım (İnanç) Bey’e de açıkladı. 8 Ağustos günü akşama doğru saat 17.30’dan biraz sonra Ordu Komutanı adına Kurmay Başkanı Kazım Bey, Alb. Mustafa Kemal’i telefonla arayarak düşüncelerini sordu. Alb. Mustafa Kemâl Conkbayırı’ndaki durumun nazikliğini açıkladı. Genel tedbirler almak için bir an kaldığını, bunun kaybı halinde felaketin çok olağanlaştığını söyledi. Kurmay başkanının; “Çare kalmadı mı?” sorusuna:

“Bu dakikaya kadar çok elverişli tedbirler vardı. Ama bu dakikada tek bir tedbir kalmıştır.” Telefonun öbür ucundaki Kurmay Başkanı öğrenmek istedi: “O tedbir nedir?” “Bütün komuta ettiğiniz kuvvetleri emrim altına vermenizdir.” Son soru şu oldu: “çok gelmez mi?” “Az gelir.” diye karşılık verdi. 

Durumun ciddiyetinin artması üzerine 8 Ağustos günü saat 21:45’te Alb. Mustafa Kemal Anafartalar Grup Komutanlığına getirildi. Ve Çanakkale Cephesinde 10 Ağustos günü Conkbayırı ve 1'nci Anafartalar zaferi ve sonrasında diğer başarılar elde edildi ve nihayetinde işgal kuvvetleri bölgeden çekilmek zorunda kaldılar.

Kaynakça:

1-Mustafa Kemal, Arıburnu Muharebeleri Raporu, Haz. İsmail Çakmak, 2018

2-Ruşen Eşref Ünaydın, Anafartalar Kumandanı Mustafa Kemal ile Mülâkat, 1954, s. 51